Het Rijk en de provincies hebben in 2013 in het Natuurpact afgesproken het Natuurnetwerk Nederland (NNN) te gaan vergroten door 80.000 hectare nieuwe natuur in te richten om de biodiversiteit te verbeteren en daarnaast de natuur meer te verbinden met de economie en de maatschappij. Met het Natuurpact ging ook het agrarisch natuur- en landschapsbeheer over naar de provincies. Het Natuurpact betekende dus een verregaande decentralisatie van het natuurbeleid van het Rijk naar de provincies. In dit rapport vatten we de lessen samen uit de ervaringen die de provincies en het Rijk de afgelopen tien jaar hebben opgedaan bij de uitvoering van het Natuurpact.

Eén van de ambities uit het Natuurpact is het versterken van de relatie tussen natuur en economie. Samen met de betrokkenen zijn de beleidsstrategieën van provincies op dit gebied geïnventariseerd aan de hand van de beleids-arrangementenaanpak en zijn de verwachtingen, ervaringen en handelingsperspectieven met betrekking tot deze strategieën in beeld gebracht. Daartoe zijn beleidsdocumenten systematisch geanalyseerd, hebben interviews met alle provincies plaatsgevonden en zijn zes concrete provinciale aanpakken geselecteerd voor casusonderzoek. Grofweg vier provinciale strategieën voor het verbinden van natuur en economie zijn onderscheiden: natuurinclusieve bebouwde omgeving, groene verdienmodellen, impactreductie en circulaire economie. Het provinciale beleid op het gebied van natuur en economie is nog sterk in ontwikkeling; doelen en beleidsstrategieën zijn niet altijd helder en het beleid is vaak nog experimenteel. Er is de afgelopen tien jaar veel ervaring opgedaan met processen en er zijn waardevolle netwerken opgebouwd, maar fysieke realisatie blijft achter. Voor opschaling is er behoefte aan duidelijke ambities, doelen en kaders.