Spatial planning which reconciles nature conservation with other policies' objectives can be a useful tool for implementing the EU nature legislation. However, a thorough exploration of the potential role of spatial planning and its instruments for the implementation of Natura 2000 has not yet been made either at EU or Member State level. In order to bridge this knowledge gap, this study provides an insight into the role and functions of spatial planning policies at EU and Member State level in relation to Natura 2000 and Nature Directives more generally. The key areas of analysis in this study are the notion and rationale of spatial planning, its instruments and governance processes, the mechanisms for integration of Natura 2000 in spatial planning processes and in sectoral policies, the EU-legal frameworks, cross border-cooperation and relevant spatial planning technologies.

Dit rapport beschrijft de methodiek en bepaling van de staat van instandhouding van haas (Lepus europaeus) en konijn (Oryctolagus cuniculus) in Nederland. De staat van instandhouding is - conform richtlijnen vanuit de Europese Commissie (EC) – uitgewerkt in vier parameters, te weten verspreidingsgebied, populatie, leefgebied en toekomstperspectief. Voor beide soorten zijn hiervoor gunstige referentiewaarden (Favourable Reference Values; FRV’s) bepaald. Beoordeling van de vier parameters leidt tot een eindbeoordeling. Zowel haas als konijn verkeert momenteel conform deze methodiek in een zeer ongunstige staat van instandhouding.

Jaarlijks worden ongeveer 100 hamsters uitgezet in Zuid-Limburg uit een fokprogramma waarin genetisch materiaal uit de laatste vijf Noordwest-Europese restpopulaties bewaard is gebleven. Om na te gaan hoe ze overleven en zich verspreiden, worden ze met zenders gevolgd en worden hun burchten in kaart gebracht. In 2019 zijn 144 burchten gevonden in 19 kilometervakken. De overleving van de uitgezette hamsters was na twee maanden bijna 45%. Hamsters kunnen alleen leven in akkers met aangepast beheer. Op reguliere akkers is dat niet meer mogelijk. Om de hamster te kunnen behouden, zal minstens 25 procent van de akkers overlevingsmogelijkheden moeten bieden. Momenteel wordt dat percentage nog niet gehaald, met uitzondering van enkele heel kleine deelgebieden.