Dit rapport inventariseert meetmethoden en meetlatten voor biodiversiteit en verkent de werkende principes van Citizen Science voor toepassing in de PPS Boeren met biodiversiteit. Deze PPS ontwikkelt een participatief monitoringsinstrument voor boeren in de akkerbouw en werkt aan een verdere praktijktoets van de Biodiversiteitsmonitor Akkerbouw KPI systematiek.

De rapportage die voor u ligt zal de volgende vraag beantwoorden: ‘Wat financiert het Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (hierna: LNV) aan kennisontwikkeling en kennisverspreiding ten behoeve van de biologische landbouw sector’. Het doel van de rapportage is het bieden van een beknopt overzicht van recente onderzoeksprojecten (zowel kennisontwikkeling als -verspreiding) over biologische landbouw in Nederland. Dit zal voor LNV overzicht geven betreft hun inzet in de biologische sector en daarmee bijdragen aan het verder stimuleren van de kennisinfrastructuur van de biologische sector, via huidige beleidsplannen.

Dit rapport beschrijft de langetermijneffecten van tien jaar gereduceerde grondbewerking op gewasopbrengsten in een gangbaar en biologisch landbouwsysteem. De gegevens zijn verzameld in de BASIS-veldproef welke in 2009 in Nederland is opgezet, om de effecten van gereduceerde grondbewerking op gewasopbrengst en bodemeigenschappen in een systeem met onbereden bedden/vaste rijpaden op zavelgrond te onderzoeken. Het experiment is uniek door de focus op wortel- en knolgewassen geteeld op ruggen, rooigewassen en klein zadige gewassen, waaronder hoog salderende gewassen als aardappel (Solanum tuberosum), peen (Daucus carota subsp. Sativus), zaaiui (Allium cepa) en suikerbiet (Beta vulgaris). Het doel van deze studie was het analyseren van de langetermijneffecten van gereduceerde grondbewerking op de marktbare opbrengsten van deze gewassen, geteeld in een gangbaar (vierjarige rotatie) en biologisch (zesjarige rotatie) bedrijfssysteem. De grondbewerkingsbehandelingen waren ploegen (PL, ploeg, 23-25 cm diepte), gereduceerde grondbewerking met woelen (NKG+, woelpoot, 18-20 cm diepte) en gereduceerde grondbewerking zonder woelen (NKG-). Onze belangrijkste bevinding is dat de twee systemen met gereduceerde grondbewerking over een periode van 10 jaar voor 12 (NKG+) en 11 (NKG-) van de 13 geteelde gewassen vergelijkbare of zelfs hogere marktbare opbrengsten opleverden dan conventionele grondbewerking. Gereduceerde grondbewerking resulteerde in lagere opbrengsten bij twee gewassen: wortel (-13,4% bij NKG+ en -15,2% bij NKG-) en kool (-5,2% bij NKG-). In beide gevallen konden de opbrengstverliezen gedeeltelijk worden gerelateerd aan de negatieve effecten van gewasresten van de voorafgaande groenbemester. Onze resultaten tonen aan dat het opbrengstniveau van gewassen die in ons experiment in gereduceerde grondbewerking worden geteeld, over het algemeen kan concurreren met de opbrengst van gewassen in geploegde systemen. Het beheer van gewasresten en de voorbereiding van het zaaibed blijven echter een uitdaging bij systemen met gereduceerde grondbewerking en vereisen verdere aandacht in onderzoek en verspreiding van kennis.