1 Haziran itibarıyla İsrail’in uyguladığı soykırımda 238 günü geride bıraktık. Batı’daki üniversitelerde öğrenciler küresel intifadaya giden yolun taşlarını döşüyorlar. Belli ki bundan sonra hiçbir şey İsrail için artık eskisi gibi olmayacak. Netanyahu için tutuklama talebi, İran Cumhurbaşkanının helikopter kazasında ölümü gibi önemli gelişmelerle uluslararası ilişkilerin hararetlendiği bir ayı geride bırakırken tüm yaşananları sizler için bir dosyada topladık. Soykırım devam ederken Amerikan Kongresi’nin “siyonizm tutkusu”nu Kemal İnat, Trump’ın seçilmesi halinde ABD ve dünyada yaşanabilecekleri Tuncay Kardaş analiz etti. Rusya-Ukrayna Savaşı dolayısıyla önemli kopuş ve sallantıların yaşandığı Avrupa’nın, muhtemel Trump başkanlığı sonrasında kendini nasıl savunabileceği sorusuna Yıldırım Turan cevap aradı. Almanya’nın giderek büyüyen ordu sorununu, ordunun güçlendirilme hedeflerini ve güncel yansımalarını Erkut Ayvaz, Birleşik Krallık’ta İşçi Partisi’nin kazandığı yerel seçimleri Filiz Cicioğlu masaya yatırdı. Fransız kolonyalizminin son perdesi Yeni Kaledonya’da yaşanan gelişmeleri Mehmet Ayfer Kancı aktarırken, Mehmet Çağatay Güler de Rusya’daki kabine değişikliğinin Rusya ve dünya açısında siyasi bir okumasını sundu. Sibel Karabel, Şi Cinping’in Avrupa ziyareti bağlamında Çin ile Avrupa’nın dalgalı ilişkilerini değerlendirirken, Yücel Acer ise Türkiye ile Yunanistan arasında inişli çıkışlı bir ilişkinin sürdüğü dönemde Miçotakis’in Ankara ziyaretinin sürece etkilerini ele aldı. Talha İsmail Duman Nekbe’nin tarihini, “geri dönüş” hakkının yeniden gündeme gelmesi üzerinden anlattı. UCM Savcısından gelen Netanyahu’nun tutuklanma talebinin gerekçeleri, karara tepkiler ve kararın yansımalarına detaylarıyla Haydar Oruç, 7 Ekim sonrasında yapısal bir krizle yüzleşmeye başlayan İsrail’e Muhammed Hüseyin Mercan projeksiyon tuttu. Soykırım karşısında sessiz kalmayan küresel kampüs aktivizmine antidemokratik müdahaleleri Muharrem Kılıç, ABD üniversitelerindeki İsrail protestolarının siyasi yansımalarını Mehmet Rakipoğlu kaleme aldı. Antisemitizm suçlamalarının araçsallaştırılmasını Kenan Ahmet Türkdoğan yazarken, ulusal güvenlik, ifade özgürlüğü ve ikiyüzlülük üçgeninde Batı’nın TikTok çelişkisini Gloria Shkurti Özdemir ve Ahmet Kayhan Yıldız birlikte yazıya döktüler. 19 Mayıs günü Azerbaycan ziyareti dönüşünde İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ve beraberindeki heyeti taşıyan helikopter kaza yaptı. Düşen helikopterden kurtulanın olmadığı kaza, İran için yeni bir dönemin başlangıcı olacağa benziyor. Kaza sonrası arama kurtarma çalışmalarında bulunan ve kaza mahallini bulan AKINCI TİHA’nın operasyonunu Ahmet Alemdar detaylı şekilde aktardı. Reisi sonrası seçim çalışmalarıyla birlikte yeniden şekillenen iç dengeleri Mehmet Koç, trajik kazanın cenaze töreninden yansıyanları ve matem notlarını Emre Karaca yerinden aktardı. Yeni Kuveyt Emiri Meşal’in Kuveyt meclisini feshinin ülke ve bölge için muhtemel sonuçlarını Hamdullah Baycar, Kuveyt’in geçmişteki tecrübeleri ışığında analiz etti. 2019’dan bugüne DEAŞ serüvenini Ömer Behram Özdemir anlattı. Tunç Demirtaş, Sahel bölgesinden ABD’nin çekilmesinin bölgeye etkilerine odaklandı. Seçimler sonrası siyasette değişim beklentileri başladı. Siyasette yumuşama söylemlerini değerlendiren Hamit Emrah Beriş durumun gerçekliğini ve geçerliliğini değerlendirdi. CHP’de seçim öncesi başlayan, şimdilerde ise iz düşümlerinin yaşandığı değişim rüzgarını Fatma Zehra Özdemir ele aldı. Seçim sonrası daha da derinleşen krizinde, İYİ Parti’nin tamam mı, devam mı ikilemini Zakir Avşar yazdı. Son zamanlarda siyasetin başlıca gündem konularından olan yeni anayasa arayışının son durumunu ve siyasetteki yumuşama başlığının anayasa çalışmalarına etkilerini Cem Duran Uzun analiz etti. Dünyada sarsıcı krizlerin yaşandığı zorlu dönemde Türkiye’nin kamuda tasarruf tedbirlerinin etkilerine ve verimlilik değerlendirmesine Bilal Bağış mercek tuttu. Krizlerle gelişen ve değişen dünyada yapay zekânın akademik yazımdaki rolünü Erman Akıllı tüm boyutlarıyla ele aldı. Kriter Dergisi ailesi olarak güzel bir haberi de okuyucularımızla paylaşmak isteriz. Dergimizin kıymetli Genel Yayın Yönetmeni Burhanettin Duran, Dışişleri Bakan Yardımcısı olarak atandı. Vermiş olduğu kıymetli katkılar için teşekkür eder, yeni görevinde muvaffakiyetler dileriz. Yayın Kurulu üyemiz Nebi Miş, bu vesileyle dergimizin yeni Genel Yayın Yönetmeni olmuştur. Kendisine bu yeni görevinde üstün başarılar diliyoruz. Ayrıca bu ay idrak edeceğimiz Kurban Bayramımızın başta Filistinli mazlumlar olmak üzere tüm Müslüman alemine barış ve huzur getirmesini niyaz ediyoruz. Gelecek ay Temmuz-Ağustos ortak sayımız ile görüşmek üzere…

Bu ay güncel, dopdolu, çeşitli içeriklerle ve yüzlerce isimle tam 100 sayı olduk. Mayıs 2015’ten beri bizleri yalnız bırakmayan okuyucularımıza Kriter ekibi olarak teşekkür ediyoruz. Bu sayıya Kriter özel içeriği ile başladık. İlk günden beri bizlere katkılarını sunan Kriter Yayın Kurulu Üyesi Meryem İlayda Atlas, dergi yayıncılık tarihi ve anlamı üzerinden kaleme aldığı yazısında, Kriter özelinde basılı yayınların çağa katkılarını ve sürecin zorluklarını anlattı. Kendisinden görevi devraldığım eski Yayın Koordinatörü Ferhat Pirinççi ve bendeniz, Kriter’e dair duygu ve düşüncelerimizi sizlerle paylaştık. Bugüne kadar yapılanları toplu bir çerçevede görmek için Kriter hakkında küçük infografikler hazırlandı. Ayrıca siz değerli okuyucularımızdan gelen bazı destek yorumlarını da yine sizlerle paylaştık. 100 sayı demek, ardımızda kalan 10 yıl demek. Geçen süreç boyunca iyi kötü birçok olaya birlikte şahitlik ettik. Türkiye’nin on yılını bir dosya ile ele aldık. Yasin Aktay, Türkiye’nin bu on yıllık değişiminde eğitim, aile ve siyaset konularını masaya yatırdı. Türkiye vizyonunun ekonomik modelini Kerem Alkin ele aldı. Zorlu yıllar ve AK Parti başlığı altında son on yılın iktidar siyasetini Zakir Avşar incelerken, muhalefetteki bitmeyen çözümsüzlük siyasetini ise Cengiz Alğan aktardı. Ortadoğu sahnesini değerlendiren Kemal İnat; Suriye ve İran meselelerinin Türk dış politikasına etkilerini yazdı. Köprünün altından çok suların aktığı savunma sanayiinin on yıllık serüvenini Ahmet Alemdar, takipçilikten oyunculuk pozisyonuna geçtiğimiz teknolojik evrimi Gloria Shkurti Özdemir ve günlük rutinlerimizi en çok etkileyen şehircilik başlığını ise Cenay Babaoğlu yorumladı. Küresel siyasetteki kırılmaları analiz eden Abdurrahman Babacan, Avrupa vizyonunun nereye evrileceğini işaret eden noktaları ve bugüne getiren süreci inceledi. Yeniden seçilen Trump’ın “önce Amerika” stratejisinin şifrelerini Hakan Çopur tahlil ederken, Rıfat Öncel, Trump döneminde Avrupa savunmasının muhtemel dinamiklerinin röntgenini çekti. ABD öncülüğündeki Beş Göz istihbarat ittifakının geleceğini konu alan Alp Cenk Arslan, bu ittifakı tüm boyutlarıyla analiz etti. Trump’ın yeniden gelişi sonrası Avrupa’nın “acı” çıkmazındaki sorulara, güvenlik ve rekabet boyutlarıyla Salih Kaya cevap aradı. Türkiye-AB ilişkilerindeki dalgalı seyre dikkat çeken Filiz Cicioğlu analizinde, Türkiye’nin iç politik gelişmelerinin de süreci etkileyeceğinden bahsetti. Muhterem Dilbirliği, seçim sonucuyla büyük bir kırılma yaşayan Almanya’nın kısa sürede en uç aşırı sağa teslim olma tehlikesiyle karşı karşıya olduğuna dikkat çekti. Türkiye’nin çeşitlendirilmiş ekonomik yapısını besleyecek adımlar atması gerektiğinden bahseden Harun Türker Kara, ekonomideki büyüme ve bölgesel dinamikleri kaleme aldı. İsrail, Ramazan’da da çocukları ve kadınları öldürmeye devam etti. Kısa ömürlü ateşkesin akıbetinden bahseden Haydar Oruç ise İsrail’in tüm dehşetine karşı Filistinlilerin vatanlarını asla terk etmeyeceklerini vurguladı. Washington ile Tahran arasındaki mektup diplomasisinin detaylarını ve arka planını anlatan Serhan Afacan, İran için bunun bir fırsat olma ihtimalini dile getirdi. İran’ın Suriye politikasını yazan Mehmet Koç, ilerleyen dönemlerde kritik gelişmelerin yaşanabileceğinin altını çizdi. Suriye’nin yeni dönem dış politikasını değerlendiren Ömer Behram Özdemir, Ahmed Şara’nın Türkiye, Arap dünyası ve Batı ile ilişkilerini analiz etti. Suriye’de kurulan yeni düzende, Dürziler’in durumunu Tuba Yıldız anlattı. Son dönemde bölgenin artan önemine dikkat çeken İsmail Numan Telci, Afrika Boynuzu’ndaki güç dengelerini ve güvenlik iş birliklerini yazdı. Doğurganlık mı yoksa göç mü sorusunu soran Cenk Beyaz, küresel nüfus sorununu ve değişen zihniyeti anlattı. Yapay zekâ çağında ulusal egemenliğin geleceğini insan, egemenlik ve çözüm başlıklarıyla Orkhan Valiyev ele aldı. Tüm okuyucularımızın Ramazan Bayramı’nı tebrik ediyoruz. Gelecek sayıda görüşmek üzere…

Seçim ayı olan Mart’ın günlerini eksiltmeye başladık. 31 Mart yaklaştıkça harareti artan atmosferi, tartışılan adayları, kampanyaları, işin uzmanlarıyla masaya yatırdık. Star Gazetesi yazarı Halime Kökçe, Sabah Gazetesi Ankara Temsilcisi Okan Müderrisoğlu ve SETA Siyaset Araştırmaları Direktörü Nebi Miş, seçime dair sorularımızı cevapladılar. Zaman ayırdıkları için kendilerine teşekkür ediyoruz. 2024 yerel seçimleri öncesindeki son sayımızda seçim çalışmaları değerlendirmeleriyle dopdolu bir dosya hazırladık. Cumhur İttifakı adaylarının performans ve çalışmalarını Hamit Emrah Beriş, muhalefetin seçim stratejisini ise Murat Yılmaz değerlendirdi. Millet İttifakı, Mayıs seçimi sonrası dağıldı. Ana muhalefet olarak çözülmeler yaşayan CHP’nin politik açmazlarını ve sınırlarını Metin Özkan, Millet İttifakı’na katkıları ve ittifaktan aldıkları çokça tartışılan küçük partilerin son durumunu Cengiz Alğan analiz etti. Kaybettiği sosyopolitik meşruiyeti en azından muhalif seçmenin gözünde geri kazanmak için “kent uzlaşısı” icadıyla CHP üzerinden yeni bir stratejiye geçen DEM Parti’nin seçim çalışmalarını ve görünür görünmez ittifaklarını Baki Laleoğlu aktardı. Fadime Özkan ise ittifakın dağılmasından sonra iç problemleriyle baş başa kalan İYİ Parti’nin varoluş ve haysiyet mücadelesini kaleme aldı. Cumhur İttifakı ile anlaşamayan Yeniden Refah Partisi’nin bu serüvendeki yolunu kaleme alan İhsan Aktaş, partileşme sürecine dair denklemleri ortaya koydu. Yönetimlerdeki belediye hizmetlerini değil algı siyasetini kullanan sosyal medya çalışmalarını İstanbul özelinde değerlendiren F. Zehra Özdemir, zıt kutupların rekabetinin muhasebesini yaptı. Yerel yönetimler liderliğinde şehirlerin küresel olarak nasıl öne çıkacağını Tarkan Oktay, yerel yönetim ile demokrasi arasındaki ilişkide yeni küresel gelişmeleri ise Serdar Gülener okuyucunun dikkatine sundu. Yeni nesil şehircilik anlayışına Cenay Babaoğlu, şehirlerin dönüşümünde kritik öneme sahip dirençli şehir kavramına ve gerekliliklerine Oğuzhan Erdoğan mercek tuttu. Yeniliklerle dijital dönüşümün ve yapay zekânın belediyecilik hizmetleri boyutuna Erman Akıllı odaklanırken, şehirlerdeki acil doğa ihtiyacını karşılayan Millet Bahçelerine ise Ayşenur Atalay kapsamlı bir çerçeve sundu. Türkiye’nin geleceğinde kilit taşı önemine sahip nüfus politikalarındaki durumu ve strateji seçeneklerini Faruk Taşçı masaya yatırdı. Totaliter zihniyet ve terörizmi Atilla Yayla, Anayasa Mahkemesi ve hukuk reformu tartışmalarını da Cem Duran Uzun kaleme aldı. Kemal İnat, 7 Ekim’den beri saldırılarına devam eden İsrail karşısında AB’nin Gazze soykırımı politikasının röntgenini, iki üst düzey ismi Borrell ve von der Leyen üzerinden çekti. İsrail’in beklenen Refah saldırısına ve muhtemel sonuçlarına Haydar Oruç yoğunlaşırken, soykırımın uluslararası hukuk arenasındaki Batı medyası yansımasını ise İbrahim Efe kaleme aldı. İsmail Numan Telci, normalleşen Türkiye-Mısır ilişkilerini küresel jeopolitik denkleminde çok boyutlu bir bakış açısıyla incelerken, F-16 anlaşması sonrası Türk-Amerikan ilişkilerinde yeni sayfanın mümkün olup olamayacağı sorusuna Hakan Çopur cevap aradı. Tunç Demirtaş ise Türkiye’nin Afrika Boynuzu'nda artan ağırlığını ve jeopolitik etkilerini arka planıyla birlikte çözümledi. Savunma Sanayiinde çok çok önemli bir adım daha attık. Gök vatanla buluşan Türkiye’nin beşinci nesil savaş uçağı KAAN’ın Türk Hava Kuvvetleri’ne getireceği çarpan etkisini Ahmet Alemdar kapsamlı bir çerçeveyle sundu. Mehmet Koç İran’daki genel seçimleri ve ülke siyasetinin geleceğini konu alırken, Mehmet Rakipoğlu ise Suudi Arabistan’ın yeni kimlik arayışına değindi. Gelecek sayıda görüşmek üzere…